Historia Zboru Kościoła Chrześcijan Baptystów w Białymstoku sięga 1902 roku.

W maju 1902 roku, odbył się w Białymstoku pierwszy Chrzest Wiary. Zostało wówczas ochrzczonych osiem osób. Od tamtego wydarzenia minęło 120 lat. Jest to długi okres historii, będący świadectwem wiary wielu osób, które tworzyły ten zbór na przestrzeni lat. Przede wszystkim jest to jednak dowód łaski i wierności Boga, który zainicjował w Białymstoku Swoje dzieło i prowadził je aż do tej pory.

Początki Zboru Kościoła Chrześcijan Baptystów w Białymstoku

Białystok – obecnie miasto wojewódzkie o 300 tysięcznej populacji, w końcu XIX i początku XX wieku liczyło mniej niż 60 tysięcy mieszkańców. Poczynając od przełomu XIX i XX wieku, Białostocczyzna stała się areną pracy misyjnej i oddziaływania prądów o charakterze protestancko – ewangelikalnym. Znaczącą pozycję w tym względzie obok Kościoła Luterańskiego uzyskał ruch baptystyczny, który w Białymstoku został zapoczątkowany w pierwszych latach ubiegłego stulecia.

Początkowo działania misyjne miały miejsce wśród ludności niemieckiej. Pierwszym misjonarzem w Białymstoku który dotarł z ewangelią do osób posługujących się językiem niemieckim był kolporter Brytyjskiego Towarzystwa Biblijnego o nazwisku Reut. Sprzedając Pismo Święte, dzielił się z jego nabywcami świadectwem wiary w Chrystusa. W ten sposób zawiązała się grupa osób zainteresowanych Słowem Bożym. Wspólnie z przebywającym wówczas w Białymstoku kaznodzieją ze Zboru Baptystów w Kownie Otto Lenzem, zorganizował w mieszkaniu w okolicy dworca kolejowego pierwszą ewangelizację. Tak powstała mała placówka misyjna, która w wynajętym przez siebie mieszkaniu, zaczęła organizować domowe nabożeństwa ewangelizacyjne.

Czas pierwszych duchowych żniw nadszedł w dniu 23 maja 1902 roku, kiedy to odbył się w Białymstoku pierwszy chrzest baptystyczny. Cztery osoby wyznały publicznie, że stają się własnością Pana Jezusa Chrystusa. Od tego wydarzenia datuje się istnienie zboru białostockiego. W roku 1903 duchowe odrodzenie przeżyło 5 dalszych osób które przyjęły chrzest. Wśród nich był Robert Schlosser, którego powstający zbór, widząc zaangażowanie i predyspozycje wybrał później na przewodniczącego zboru. Powoli zaczęła formować się nowa społeczność zborowa, rozrastając się wkrótce do 49 osób.
Misja wśród Słowian rozpoczęła się w Białymstoku w roku 1904. Pierwszym misjonarzem pracującym wśród mieszkańców Białegostoku, posługujących się językiem polskim i rosyjskim był brat Grabajn. Jego pracę wspierał przyjeżdżający z Kijowa co pewien czas na misję do Białegostoku kaznodzieja Prawowienow. Nawrócone osoby, które przyjęły chrzest według wzorca nowotestamentowego, mimo zróżnicowania narodowościowego, tworzyły jeden zbór.
Po kilku latach pracy zborowej, w 1907 roku Robert Schlosser wyjechał na studia w Seminarium Teologicznym w Łodzi. Jego funkcję przejął Juliusz Rozler ze Zboru Baptystów w Kownie.

W roku 1910, kiedy to pracę objął kaznodzieja Edward R. Wenske przybyły z Seminarium w Łodzi, grupa białostockich baptystów uniezależniła się od zboru w Kownie, otrzymując uprawnienia samodzielnego zboru i jako taki został on zarejestrowany przez władze carskie. Miejscem zgromadzeń była sala przy ul. Sienkiewicza 109. W Zborze funkcjonowała m. in. biblioteka prowadzona przez Stowarzyszenie Młodzieży Baptystów w Białymstoku. W latach 1911-1914 na czele zboru stanął kaznodzieja Roman Chomiak. Społeczność zborowa w Białymstoku w tym czasie powiększyła się o 37 nowo ochrzczonych osób. Wśród nich był, odbywający tu służbę wojskową, młody nauczyciel Łukasz Dziekuć – Malej, ochrzczony w noc sylwestrową w rzece Supraśl.

Okres I wojny światowej spowodował rozproszenie zborowników po całej Europie. W Białymstoku została tylko mała grupa członków zboru, dlatego też w latach 1914-1918 ustała działalność zboru.

Zbór w okresie 20-lecia międzywojennego

Po odzyskaniu przez państwo polskie niepodległości w 1918 roku, do Białegostoku wrócił Robert Schlosser. Jego pracę zborową wspierał jego zięć Otto Leisten. Zbór białostocki rozpoczął pracę misyjną na wsiach Białostocczyzny, m. in. w Plutyczach, Strabli, Łysych i Dorożkach. Prowadzona była przez Kółko Młodzieży w skład którego wchodzili m. in. Grzegorz Remżyk, Grzegorz Demitriuk i brat Kułakow, o czym w 1924 r. donosił miesięcznik Wolny Chrześcijanin – Organ Zjednoczenia Ewangelicznych Chrześcijan i Baptystów w Polsce.

W 1923 roku miał miejsce ważny fakt dotyczący statusu prawnego zboru. Wojewódzki Urząd Białostocki zalegalizował zbór jako jednostkę religijną.
Po wyjeździe kaznodziei Roberta Schlossera z rodziną do Rumunii, od 12 marca 1926 roku z polecenia Związku Słowiańskich Baptystów w Polsce pracę w Zborze,
podjął kaznodzieja Gabriel Bołtniew.

Rok 1926 jest znamienny dla białostockiego zboru. Nastąpiło wówczas rozdzielenie pracy dwóch grup narodowościowych, słowiańskiej i niemieckiej. Gabriel Bołtniew był kaznodzieją grupy słowiańskiej, zaś grupie niemieckiej przewodniczył misjonarz Gottfried Boge. Bez mała 14 letnia służba Gabriela Bołtniewa, trwająca aż do 1939 roku, stanowi piękną kartę historii i dowodów Bożego błogosławieństwa. Nastąpił okres zróżnicowanego rozwoju Zboru.
Powstały nowe placówki misyjne w Supraślu, Solnikach, Załukach, Gnieciukach, Wojszkach, Starosielcach, Wasilkowie, Zubrach, Gonczarach i Łyskach. Sala nabożeństw okazała się za ciasna, toteż nabożeństwa przeniesiono do obszernej sali przy ul. Modlińskiej 8.

Funkcjonowanie Zboru podczas II Wojny Światowej

Nadszedł czas II wojny światowej. W trudnych czasach okupacji zborowi białostockiemu po wyjeździe w 1939 roku kaznodziei Bołtniewa, w latach 1939-1945 przewodniczył Mikołaj Iwaniuk. Mimo ciężkich czasów wojny, w zborze zawarto 5 ślubów. Według danych księgi rejestru członków zboru baptystów w Białymstoku, brat Jan Mackiewicz w okresie wojny udzielił 29 chrztów.

Po zakończeniu II wojny światowej, mimo różnych ograniczeń i trudności zbór kontynuował swoją służbę zwiastowania Dobrej Nowiny. Kaznodzieją w latach 1945-1949 był Michał Popko.
Swoją nową siedzibę baptyści z Białegostoku znaleźli w budynku przy u. Kraszewskiego 11. Sala nabożeństw znajdowała się na I piętrze i liczyła 70 m2. Wobec braku baptysterium, chrzty odbywały się przeważnie w rzece Supraśl w Jurowcach lub w stawach na Dojlidach.

Lata 60-te i 70-te

Ożyły dawne, jeszcze przedwojenne nadzieje i plany, dotyczące budowy nowej kaplicy. Uzasadnione pilną potrzebą starania, Zbór podjął na nowo w latach 60-tych. O prawo wybudowania nowej kaplicy, białostoccy baptyści ubiegali się cierpliwie aż 10 lat. Ówczesne władze, wielokrotnie zmieniały lokalizację lub wystrój architektoniczny projektowanego obiektu kościelnego. Gorliwe modlitwy zostały wysłuchane i w 1971 roku, uzyskano wreszcie pozwolenie na budowę, zaś rok później, 18 czerwca 1972 roku, odbyła się już uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod nowy dom zborowy. Powołano komisję budowlaną w składzie: prezbiter Piotr Dajludzionek, Arseniusz Krasnopolski, Mikołaj Prusak, Mikołaj Kuźma, Luba Krasnopolska.

Wielkim przeżyciem zboru i całej polskiej społeczności baptystycznej był 1 września 1974 roku – dzień uroczystego otwarcia w gronie tłumnie zgromadzonych członków zboru i przybyłych gości, nowo wybudowanej kaplicy przy ulicy Kujawskiej 22 w Białymstoku. Uroczyste nabożeństwo rozpoczęło się przed wejściem do kaplicy. Po odczytaniu przez członków Naczelnej Rady Kościoła, prezbitera Jana Mackiewicza i prezbitera Michała Stankiewicza fragmentów Słowa Bożego, Sekretarz Wykonawczy Światowego Związku Baptystów na Europę dr Ronald Goulding, dokonał otwarcia domu zborowego. Kolejne nabożeństwo odbyło się już wewnątrz. Jego treścią był chrzest wiary i Wieczerza Pańska. Przymierze z Panem Jezusem Chrystusem zawarło 13 osób, którym chrztu udzielił prezbiter Aleksander Kircun.

Kolejna ważna w dziejach białostockiego zboru baptystów data, to październik 1978 roku. Wtedy to, za sprawą poparcia ze strony Polskiej Rady Ekumenicznej, baptystyczny kaznodzieja dr. Billy Graham odwiedził z poselstwem ewangelizacyjnym wiele Kościołów i związków wyznaniowych. W programie jego wizyty znalazł się również Białystok, gdzie 8 października, przed kaplicą na posesji Kościoła Baptystów odbyło się ewangelizacyjne nabożeństwo, które zgromadziło kilkutysięczną rzeszę słuchaczy.

Od roku 1980 do dzisiaj

W roku 1980, na XXIV Krajowym Soborze Polskiego Kościoła Chrześcijan Baptystów w Warszawie, prezbiter Piotr Dajludzionek, pastor białostockiego zboru od 1951 r., wybrany został na stanowisko Prezesa Naczelnej Rady Kościoła. W związku z objęciem nowego stanowiska przeszedł on do pracy ogólnokościelnej. (na zdjęciu poniżej ordynacja na urząd prezbitera zboru w dniu 12.04.1959 r.) Zbór w Białymstoku rozpoczął starania o pozyskanie nowego duszpasterza. Ostatecznie na zaproszenie zboru odpowiedział pozytywnie Andrzej Seweryn, wieloletni działacz ogólnopolskiej komisji młodzieżowej, który od 1 stycznia 1981 r. rozpoczął samodzielną pracę jako kaznodzieja zboru. Stan liczebny zboru wynosił wówczas 210 osób.

W sierpniu 1991 r. prezbiter Andrzej Seweryn kierowany wewnętrznym, duchowym powołaniem, przeniósł się do pracy duszpasterskiej do zboru w Kętrzynie. W tej sytuacji zbór stanął w obliczu potrzeby nowego duszpasterza. W niedzielę 13 września 1991 r. odbyła się uroczystość wprowadzenia w urząd kaznodziei zboru pastora Ireneusza Dawidowicza. Dnia 11 grudnia 1995 r. na wniosek zboru, przy poparciu Rady Kościoła, odbyła się uroczystość ordynacji pastora Ireneusza Dawidowicza na urząd prezbitera. Uroczystości tej przewodniczyli prezbiterzy: Piotr Dajludzionek, Konstanty Wiazowski i Andrzej Seweryn.

W roku 2008, około 30-osobowa grupa członków wraz z prezbiterem Ireneuszem Dawidowiczem i pastorem Marcinem Owsiejczukiem, po odłączeniu się od zboru, utworzyła zbór „Ku Zbawieniu”. Zbór przy ul. Kujawskiej 22 nie odczuł długo braku duszpasterzy, bowiem na zaproszenie służby duszpasterskiej pozytywnie odpowiedział Marcin Górnicki. Dnia 18 stycznia 2009 r. decyzją Konferencji Zboru Kościoła Chrześcijan Baptystów w Białymstoku, został powołany na urząd pierwszego pastora zboru. Uroczysta ordynacja, z udziałem przedstawicieli Rady Kościoła, odbyła się dnia 26 kwietnia 2009 r. Dnia 10 maja 2015 r. z rąk prezbitera Rady Kościoła Chrześcijan Baptystów w RP Mateusza Wicharego, odebrał tytuł prezbitera. Decyzją Konferencji Okręgu Białostockiego Kościoła Chrześcijan Baptystów w RP, został wybrany do Prezydium Rady Okręgu. Od 2017 r. jest także członkiem Rady Kościoła Chrześcijan Baptystów w RP oraz Prezydium Rady Kościoła. Służba zborowa została ustabilizowana, co pozwoliło na kontynuowanie misji oraz na tworzenie i realizowanie nowych projektów ewangelizacyjnych.

W dniu 27 maja 2022 r. na urząd pastora pomocniczego zboru, został ordynowany Piotr Piotrowski. W 120-letniej historii białostockiego zboru baptystów, został 27 pastorem.

Wierzymy, że wiara bez uczynków jest martwa, dlatego w praktyczny sposób dajemy jej wyraz służąc Bogu i ludziom. Skupieni w kilkunastu służbach zborowych, organizujemy cykliczne spotkania nie tylko na terenie zboru. Z Ewangelią wychodzimy do centrum miasta, z Ewangelią wyjeżdżamy też poza granice kraju. Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat aktualnych aktywności Zboru, zajrzyj do zakładki „co robimy”.

Chcielibyśmy, aby każdy, bez względu na wiek i stan społeczny, mógł znaleźć dla siebie odpowiednie miejsce, by duchowo wzrastać i cieszyć się pełnią chrześcijańskiego życia.

„Temu zaś, który według mocy działającej w nas potrafi daleko więcej uczynić ponad to wszystko, o co prosimy albo o czym myślimy,
Temu niech będzie chwała w Kościele i w Chrystusie Jezusie po wszystkie pokolenia na wieki wieków. Amen.”
List Św. Pawła do Ef. 3:20-21